Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasına yanık denir. Yanıklar; ısı, elektrik, ışın veya çeşitli kimyasallara maruz kalma sonucunda ciltte bozulmadır. Küçük ve yüzeysel yanıklarda, evde uygulayabileceğiniz müdahalelerin ardından günlük yaşantınıza devam edebilirsiniz. Bunun haricinde, yanık geniş bir bölgeyi kapsıyor ya da derin dokuları etkiliyorsa, acil olarak bir sağlık kurumuna başvurmanız gerekir.
Yanık Çeşitleri Nelerdir?
Fiziksel Yanıklar
- Isı ile oluşan yanıklar,
- Elektrik nedeni ile oluşan yanıklar,
- Işın ile oluşan yanıklar,
- Sürtünme ile oluşan yanıklar,
- Donma sonucu oluşan yanıklar,
Kimyasal Yanıklar
- Asit alkali madde ile oluşan yanıklar
Yanığın Ciddiyetini Belirleyen Faktörler Nelerdir?
- Derinlik, deri tabakasının ne kadar katmanı yanmış kaçıncı derece yanıktır.
- Yaygınlık, ne kadar bölge yanmış küçük bir alan mı yoksa çok fazla alanda yanık mevcut mu
- Bölge, hangi bölgeleri yanmış solunum yoluna yakın mı yoksa çok büyük bir bölgede yanık mevcut mu?
- Enfeksiyon riski, yanıkta enfeksiyon çok hızlı oluşabilmektedir enfeksiyon riski göz önünde bulundurulmalıdır.
- Yaş,
- Solunum yoluyla görülen zarar, solunum yollarında yanık mevcut ise kişide solunum güçlüğü,solunum durması görülebilir.Yanığın solunum yolunda yada yakın bir bölgesinde olması bizim için önemlidir.
- Önceden var olan hastalıklar. Örneğin şeker hastalığı,çünkü şeker hastalarının vücudunda oluşan yaralar daha geç iyileşmektedir.
Yanıkta İlk Yardım Nasıl Yapılır?
- Yanık bölge en az 20 dakika çeşme suyu altında tutulur (yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez),
- Ödem oluşabileceği düşünülerek yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır,
- Hijyen ve temizliğe dikkat edilir, yanıkta hijyen çok önemlidir.
- Su toplamış yerler patlatılmaz,
- Yanık üzerine ilaç ya da yanık merhemi gibi maddeler de sürülmemelidir,(kişinin kendine ait kremi varsa daha önceden doktor verdiyse alerjik öyküsü mevcut değil ise kişi kendi kremini sadece kendi için kullanabilir.)
- Yanık olan bölgede enfeksiyon riski yüksektir mikrop kapma ihtimaline karşı yanık olan bölgenin üzeri temiz bezle örtülmelidir.
- Hasta/yaralı battaniye ile örtülür, vücudunda yanık olan kişilerde vücut ısısı düşecektir bu nedenle hastanın üzerini örtebiliriz.
- Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır. Yanık bölgeler çok hassastır eğer yanık bölgeleri birlikte bandaj yaparsak yanık bölgeler birbirine yapışacaktır bu nedenle yanık olan bölgeleri birlikte bandaj yapmamalıyız.
- Yanık geniş ve sağlık kuruluşu uzaksa hasta / yaralının kusması yoksa bilinci açıksa ağızdan sıvı takviyesi yapılabilir.
- 1 litre su
- 1 çay kaşığı karbonat
- 1 çay kaşığı tuz karışımı) verilerek sıvı kaybı önlenir.
- Tıbbi yardım istenir (112).
İlk Yardım (97)
Bizden Haberler (3)
Yorum Yaz